GTU to potoczna nazwa kodów grup towarowych, które przedsiębiorcy muszą stosować od momentu wejścia w życie nowych plików kontrolnych JPK VAT. Przy pomocy kodów GTU należy klasyfikować sprzedawane towary czy świadczone usługi do jednej z trzynastu grup. Dowiedz się więcej na temat nowych kodów i sprawdź, kto musi je stosować, a kto nie ma takiego obowiązku.

Czym są kody GTU? Podział kodów

Od października 2020 przedsiębiorcy są zobowiązani do weryfikacji świadczonych usług lub sprzedawanych towarów pod kątem przynależności do określonych grup towarowo-usługowych. Gdy produkt czy usługa należą do jednej z 13 grup, podatnik musi przypisać im właściwe kody GTU w pliku JPK. (Więcej na temat zmian w rozliczaniu podatku VAT i pliku JPK znajdziesz we wpisie Zmiany w rozliczaniu podatku VAT od 1 października).

Ważne! Po raz pierwszy nowy plik JPK_V7 miał być wygenerowany przez czynnych podatników VAT w listopadzie 2020 roku, w rozliczeniu za październik 2020.

Kodów GTU jest 13 – numery od 01 do 10 są przypisane do konkretnych towarów, a kody 11-13 do usług:

• GTU 01 – dostawa napojów alkoholowych,
• GTU 02 – dostawa towarów, o których mowa w Ustawie o VAT, w tym m.in. gazu płynnego (LPG), benzyny lotniczej i silnikowej, paliw typu nafta do silników odrzutowych, oleje opałowe.
• GTU 03 – dostawa oleju opałowego w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym oraz dostawa olejów smarowych, pozostałych olejów o kodach CN od 2710 19 71 do 2710 19 99,
• GTU 04 – dostawa wyrobów tytoniowych, suszu tytoniowego, płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym,
• GTU 05 – dostawa odpadów, wyłącznie określonych w załączniku nr 15 do Ustawy o VAT. Należą do nich m.in. odpady szklane, odpady z papieru i tektury, z tworzyw sztucznych,
• GTU 06 – dostawa urządzeń elektronicznych oraz części i materiałów do nich, określonych załączniku nr 15 do Ustawy. Zaliczają się do nich np. płyty, arkusze, folie, taśmy i pasy z tworzyw sztucznych, aparaty fotograficzne cyfrowe i kamery cyfrowe czy komputery,
• GTU 07– dostawa pojazdów oraz części samochodowych o kodach CN 8701 – 8708 oraz CN 8708 10,
• GTU 08 – dostawa metali szlachetnych i nieszlachetnych, wymienionych w załącznikach nr 12 i 15 do Ustawy. Mowa m.in. o wyrobach z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, wyrobach płaskich walcowanych na gorąco czy arkuszach żeberkowanych ze stali niestopowej,
• GTU 09 – dostawa leków oraz wyrobów medycznych, produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, objętych obowiązkiem zgłoszenia,
• GTU 10 – dostawa budynków, budowli i gruntów,
• GTU 11 – świadczenie usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w Ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych,
• GTU 12 – świadczenie usług o charakterze niematerialnym. Mowa wyłącznie o usługach doradczych, księgowych, prawnych, zarządczych, szkoleniowych, marketingowych, firmach centralnych, reklamowych, badaniach rynku i opinii publicznej,
• GTU 13 – świadczenie usług transportowych i gospodarki magazynowej.

Ważne! Jeśli usługi czy towary, które sprzedajesz, nie znalazły się w katalogu GTU, wypełniając plik JPK, pozostaw to pole puste. Jeśli jednak transakcje, które przeprowadzasz, kwalifikują się do przynajmniej jednej z grup, musisz podać nr kodu – brak oznaczenia w strukturach JPK może skutkować nałożeniem kary w wysokości nawet 500 zł.

Kto musi używać kodów GTU, a kto nie ma takiego obowiązku?

Sprzedawcy lub usługodawcy, którzy oferują produkty należące do wymienionych grup, muszą oznaczać sprzedawane towary czy wykonywane usługi kodami GTU. Kody GTU dotyczą faktur sprzedaży (krajowych i zagranicznych), a także faktur do paragonów oraz faktur zaliczkowych (w zakresie usług lub dostaw towarów wymienionych w katalogu GTU).

Nie ma obowiązku posługiwać się kodami w przypadku importu WNT (wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów) lub usług. Nabywcy nie muszą umieszczać kodów w plikach JPK, ponieważ z tym przypadku jest to transakcja kupna, a nie sprzedaży.

Oprócz nabywców towarów i usług kodów GTU nie stosują także podmioty, które prowadzą wyłącznie sprzedaż zwolnioną z podatku VAT, a także przedsiębiorcy, którzy prowadzą sprzedaż na rzecz osób prywatnych i którzy nabijają transakcje na kasie fiskalnej.

Wskazówka! Jako sprzedawca czy usługodawca nie masz obowiązku umieszczania kodów GTU na fakturach, jednak prawo tego nie zabrania.

Po co wprowadzono kody GTU?

Nowy obowiązek podatkowy ma dawać jasne informacje o liczbach wykonanych transakcji tzw. towarami i usługami wrażliwymi, czyli takimi, które są najbardziej narażone na oszustwa podatkowe. Zgodnie z założeniami nowy JPK_V7 ma na celu ograniczyć liczbę składanych przez podatników plików. Ponadto nowe rozporządzenia mają zmniejszyć luki w podatku VAT i przyczynić się do uszczelniania systemu podatkowego w Polsce.